Cách quy đổi, tính lương Gross sang Net và ngược lại không những quan trọng với người lao động mà còn quan trọng với cả người sử dụng lao động. Các nhà tuyển dụng trước khi ký kết hợp đồng lao động với nhân sự, với tiềm năng mới, họ cũng cần phải tính toán sao cho hiệu quả và thuận tiện nhất đối với hai bên.
Tìm hiểu 2 khái niệm lương Gross và lương Net
Lương Gross và lương Net là hai khái niệm, hai hình thức nhận lương rất phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu đúng, hiểu rõ về hai hình thức này. Nhưng muốn tính lương Gross sang Net hay ngược lại thì chắc chắn bạn phải nắm chắc hai khái niệm này.
Lương Gross là gì?
Lương Gross là tổng thu nhập mà bạn được nhận mỗi tháng, bao gồm cả lương cơ bản và những khoản trợ cấp, hoa hồng và cả các khoản đóng thuế thu nhập cá nhân lẫn bảo hiểm.
Đối với loại lương này thì mức thực nhận được sẽ thấp hơn mức Gross bởi vì bạn phải trích ra một phần để đóng bảo hiểm và các loại thuế thu nhập theo đúng quy định.
Ví dụ: Khi công ty thỏa thuận trả cho bạn với mức lương Gross là 10 triệu vnđ thì bạn phải trích 10,5% số tiền lương đó để đóng các loại chi phí như là bảo hiểm xã hội hay là bảo hiểm y tế… Và số tiền còn lại sau khi khấu trừ là 8.950.000 VND
Lương Net là gì?
Lương Net chính là mức lương mà doanh nghiệp sẽ phải trả cho nhân viên hàng tháng sau khi đã trừ các khoản đã chi cho các loại bảo hiểm xã hội, y tế, loại thuế thu nhập cá nhân. Với số tiền lương này thì nhân viên sẽ nhận được tiền mà bản thân không cần phải đóng bất cứ chi phí nào khác.
Ví dụ: Trong quá trình phỏng vấn xin việc, công ty nói sẽ trả Lương Net cho bạn mỗi tháng là là 5 triệu vn đồng thì bạn sẽ nhận được hoàn toàn 5 triệu đồng đem về mỗi tháng và không mất bất cứ khoản phí nào cho BHXH, BHYT hay là BHTN, thuế TNCN. Những khoản phí này do công ty đóng cho bạn theo quy định của nhà nước.
Phân biệt khác nhau giữa lương Gross, lương Net
Trước khi tìm hiểu về cách thức để có thể tính lương Gross sang Net hiệu quả, nhanh chóng, bạn cần phân biệt 2 loại lương Gross và lương Net theo tiêu chí cơ bản sau đây:
Về bảo hiểm và thuế khi tính lương Gross sang Net
Lương Gross bao gồm:
- Bảo hiểm y tế: 1,5%
- Bảo hiểm xã hội: 8%
- Bảo hiện thất nghiệp: 1%
- Thuế TNCN nếu có.
Lương Net thì sẽ không bao gồm các khoản thuế TNCN hay các loại bảo hiểm như BHYT, BHXH, BHTN.
Ưu điểm
Khi áp dụng lương Gross cho doanh nghiệp thì người lao động hoàn toàn chủ động tính được mức lương của bản thân trong một tháng lao động. Quyền lợi hợp pháp sẽ được bảo vệ tốt hơn, người lao động không bị phụ thuộc nhiều vào người sử dụng lao động. Tăng năng suất và chất lượng.
Khi thực hiện tính tính lương Gross sang Net, người lao động sẽ không phải tự tính số tiền nộp các loại Bảo hiểm. Chỉ cần nhận đủ số tiền lương quy định trong hợp đồng. Đối với các khoản lệ phí về bảo hiểm sẽ do người sử dụng lao động tính và họ có trách nhiệm nộp khoản tiền đó.
Người sử dụng lao động dễ dàng quản lý được số lượng lao động, quy mô lao động cho doanh nghiệp. NSDLĐ có thể dễ dàng xây dựng được các chiến lược phát triển doanh nghiệp cũng như là các chính sách dành riêng cho người lao động.
Nhược điểm
Lương Gross: Trong hợp đồng lao động sử dụng cách tính lương Gross, người lao động cần phải thuộc công thức tính lương và tính thường xuyên các khoản lệ phí Bảo hiểm.
Lương Net: Doanh nghiệp sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm, phải đóng các khoản lệ phí Bảo hiểm cho người lao động. Và khi sử dụng khoản tiền đóng chung này sẽ dẫn đến mức đóng thấp hơn và mức hưởng sẽ bị thấp đi.
Như vậy, người lao động nên dựa vào những đặc điểm trên để có thể phân biệt được hai loại lương tiền lương Gross và lương Net. Cả hai loại tính lương này mặc dù không giống nhau về bản chất và tính lương Gross sang Net sẽ thuận lợi cho người lao động hơn, tuy nhiên thì chúng vẫn có mối quan hệ mật thiết với nhau.
Người lao động nên tính lương theo Net hay Gross?
Về cơ bản nếu như bạn đã nắm được bản chất của lương Net và Gross thì bạn sẽ thấy được rằng dù cho có chọn lương Net hay lương Gross thì số tiền lương thực nhận của bạn vẫn sẽ giống nhau. Bạn cảm thấy bản thân thiệt thòi khi chọn lương Gross bởi vì hàng tháng phải trừ mất đi một khoản chi phí như phí bảo hiểm hay thuế. Tuy nhiên thì lựa chọn lương Net sẽ có thể gây ra nhiều rủi ro cho bạn hơn.
Có trường hợp thì doanh nghiệp sẽ khai báo khi đóng bảo hiểm theo lương Net thay vì lương Gross cho bạn. Bởi vậy mức đóng bảo hiểm của bạn sẽ thấp hơn, dẫn tới quyền lợi sau này của bạn sẽ thấp hơn so với những gì mà bản thân đáng được hưởng.
Nếu như chọn lương Gross và khi đã trừ đi các khoản đóng bảo hiểm và thuế TNCN mà mức lương còn lại vẫn thỏa mãn được yêu cầu của bạn thì đây chính là lựa chọn tối ưu nhất đối với bạn. Theo như pháp luật quy định, khi có bất cứ vấn đề nào về thai sản hay tai nạn lao động, thất nghiệp,.. bạn sẽ được hưởng quyền lợi dựa trên số lương Gross.
NLĐ nên chọn tính lương Gross hay lương Net?
Sau khi tìm hiểu được lương Net và lương Gross là gì thì bạn có thể dễ dàng nhận ra, lương thực nhận chính là lương Net. Tuy nhiên thì dù chọn loại lương nào đi nữa thì mức lương mà bạn thực nhận vẫn tương đương với nhau.
Và như đã đề cập với lương Net, tính lương Gross sang Net có thể bạn sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro. Bởi đôi khi chỉ vì muốn tối thiểu chi phí mà một vài công ty sẽ khai báo với cơ quan thuế, với đơn vị bảo hiểm mức lương Net của bạn chính là mức lương Gross, và nhằm giảm bớt đi số tiền mà công ty sẽ phải trích lập.
Theo đó thì quyền lợi của người lao động sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp và các chế độ bảo hiểm, thực hưởng về sau sẽ thấp hơn so với các quyền lợi mà bạn đáng được hưởng.
Trong khi đó với lương Gross tuy chúng khiến bạn cảm thấy bị “thất thoát” một khoản tiền tuy nhiên đó lại là cơ sở cho từng mức đóng thuế TNCN, bảo hiểm cùng với các chế độ đãi ngộ khác như tai nạn lao động, thai sản,.. và quyền lợi được hưởng về sau.
Công thức tính lương như thế nào?
Nhân viên một khi đã nắm rõ được khái niệm của 2 loại lương này thì bạn cũng cần phải biết cách tính ra lương để tránh sai sót không đáng có. Việc tính toán này sẽ giúp cho doanh nghiệp dễ dàng cân đối được ngân sách và có chiến lược về nhân sự phù hợp.
Công thức tính lương Gross sang Net dễ hiểu
Công thức tính lương Gross sang Net chính là là Lương Net = Lương Gross – BHXH – Bảo hiểm thất nghiệp – BHYT – TTNCN. Trong đó thì:
- Bảo hiểm xã hội chiếm 8% tổng số lương Net.
- Bảo hiểm tai nạn chiếm 1% tổng số lương Net.
- Bảo hiểm y tế chiếm 1,5% tổng số lương Net.
- Tùy theo cá nhân mà thuế thu nhập chiếm số phần trăm khác nhau trong tổng lương Net.
Thuế thu nhập cho cá nhân được tính bằng công thức sau: Thuế thu nhập cá nhân bằng tích của thu nhập tính thuế với thuế suất. Trong đó thì thu nhập tính thuế bằng hiệu của tổng lương, khoản được miễn thuế và khoản giảm trừ.
- Tổng lương được nhận = Mức lương + Khoản phụ cấp + bổ sung.
- Khoản miễn (nếu có) = Thưởng + Tăng ca + Phụ cấp cơm trưa + đồng phục + Phụ cấp điện thoại.
- Khoản trừ = Gia cảnh (11 triệu/tháng/người) + Phụ thuộc (4,4 triệu/tháng/người).
Ví dụ về bài toán tính lương Gross sang Net
Chị A đang là nhân viên Marketing tại công ty X nhận mức lương Gross là 20.000.000 đồng một tháng. Về hoàn cảnh gia đình chị A thì có 1 người phụ thuộc và không tham gia đóng góp nhân đạo trong tháng từ thiện thì:
Lương Net của chị A = 20.000.000 đồng – BHYT – BHXH – BHTN – thuế TNCN
Trong đó:
Các khoản bảo hiểm:
- BHYT = 20.000.000 x 8% = 1.600.000 vn đồng.
- BHXH = 20.000.000 x 1% = 200.000 vn đồng.
- BHTN = 20.000.000 x 1,5% = 300.000 vn đồng.
=> Tổng số tiền mà mỗi tháng A phải chi ra cho các khoản về bảo hiểm là:
1.600.000 + 200.000 + 300.000 = 2.100.000 vn đồng
Về thuế thu nhập cá nhân thì căn cứ theo Điều 20 Luật Thuế thu nhập cá nhân và Điều 1 của Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14:
Phần thu nhập mà chị A chịu thuế: 20.000.000 đồng
Chị A sẽ được giảm trừ:
- Giảm trừ riêng cho bản thân về gia cảnh: 11.000.000 vn đồng.
- Giảm trừ gia cảnh của 1 người phụ thuộc: 4.400.000 vn đồng.
- Giảm các khoản phí về bảo hiểm bắt buộc: 2.100.000 vn đồng.
=> Tổng thu nhập mà chị A phải chịu thuế là:
20.000.000 – 11.000.000 – 4.400.000 – 2.100.000 = 2.500.000 triệu vn đồng
Lưu ý khi thực hiện tính lương Gross sang Net
Thuế thu nhập cá nhân chính là là khoản giảm trừ bắt buộc với người có thu nhập trên 10 triệu. Được trích một phần từ lương của NLĐ hay các nguồn thu nhập khác vào cho ngân sách nhà nước.
Khi thực hiện tính lương Gross sang Net, người lao động sẽ không cần đóng thuế nếu như Lương GROSS – Phí bảo hiểm – Các khoản giảm trừ nhỏ hơn mức 10 triệu. Tùy từng cá nhân mà thuế thu nhập có thể sẽ chiếm số phần trăm trong tổng lương Net là khác nhau.
Ngoài ra thì theo quy định của pháp luật, lương mà NLĐ đóng bảo hiểm xã hội sẽ không được vượt quá 20 lần so với tiền lương cơ sở.
Mức lương mà NLĐ đóng bảo hiểm xã hội ảnh hưởng trực tiếp tới tiền chế độ mà NLĐ được chi trả khi họ ốm đau, bệnh tật, thai sản hay là tai nạn lao động,… Do vậy mà người lao động cần phải kiểm tra kỹ càng xem là doanh nghiệp có đóng BHXH cho mình đúng với mức lương Gross hay chưa.
Kết luận
Tính lương Gross sang Net là điều mà ắt hẳn người lao động nào cũng quan tâm nhưng không phải ai cũng hiểu rõ được bản chất về hai loại lương này. Lương Gross và lương Net xét cơ bản là hai loại lương tương đương nhau về giá trị nhận được nhưng chúng có những ưu nhược điểm riêng như chúng tôi đã nêu trên.
